Aronia – skarbnica witamin i składników odżywczych!

Owoce to istotny składnik codziennej diety. Warto polubić je nie tylko za niską zawartość kaloryczną, ale przede wszystkim za odżywcze bogactwo! W owocach znajdziemy wiele witamin i minerałów, a także błonnik pokarmowy, usprawniający pracę układu pokarmowego. Owoce to świetne źródło substancji aktywnych, które chronią organizm przed różnego rodzaju chorobami - nie tylko przeziębieniem czy infekcją, ale nawet przed rozwojem nowotworów! Jednym z owoców zasługujących na szczególną uwagę jest aronia. Dlaczego warto włączyć te małe i niepozorne jagody do codziennego jadłospisu?

Odżywcze bogactwo owoców jagodowych

Owoce jagodowe wykazują silne działanie antyoksydacyjne. Oznacza to, że chronią przed szkodliwym wpływem wolnych rodników, na które organizm narażony jest właściwie bez przerwy! Jeśli jest ich zbyt wiele, skutkują uszkodzeniem białek, enzymów, lipidów, błon komórkowych, kwasów nukleinowych itd. W dalszej konsekwencji przyczyniają się do przyspieszonego procesu starzenia i rozwoju wielu chorób.

Owoce jagodowe są prawdziwą skarbnicą antyoksydantów i źródłem dobrego zdrowia!

Spośród owoców jagodowych na szczególną uwagę zasługuje aronia (Aronia melanocarp). Regularne spożywanie tych małych i niepozornych jagód przynosi ogromne korzyści dla zdrowia oraz ogólnego funkcjonowania organizmu! 

Aronia to bomba witaminowa i odżywcza!

Aronia jest gatunkiem krzewu z rodziny różowatych (Roseaceae). Pochodzi z Ameryki Północnej, a w Europie pojawiła się około XVII wieku. Wyróżnia się jej trzy gatunki: czarnoowocową, czerwoną i śliwolistną. Aronia to roślina wyjątkowo odporna na szkodniki i choroby, dzięki czemu nie potrzebuje dodatkowej ochrony w postaci pestycydów czy chemicznych środków.

Owoce aronii nie pochłaniają metali ciężkich: ołowiu, arsenu, cyny i kadmu.

Aronia jest bogatym źródłem witamin i składników odżywczych. W jej owocach znajdziemy głównie witaminy: A, C, PP, P, E, B2, B6, K i kwas foliowy oraz składniki mineralne: sód, potas, cynk, jod, fosfor, bor, mangan, molibden i kobalt. Co więcej, aronia zawiera także błonnik, pektyny, białka, węglowodany, garbniki i resweratrol.

Aronia to największe źródło polifenoli

Badania naukowe dowodzą, że aronia czarnoowocowa stanowi największe źródło polifenoli wśród owoców. Znajdziemy w niej wiele związków wykazujących działanie przeciwutleniające, m.in.: flawonole, fenolokwasy, garbniki i antocyjany.

Owoce aronii charakteryzują się wysoką wartością odżywczą – niezwykle potrzebną dla właściwego funkcjonowania całego organizmu i zachowania zdrowia!

Zawartość związków polifenolowych w aronii w dużej mierze uzależniona jest od jej odmiany, warunków rozwoju, a także od momentu zbioru owoców. Uśredniona zawartość polifenoli w aronii oscyluje pomiędzy 2000 do 8000 mg na 100 g suchej masy. 

Aronia jest bogatym źródłem związków polifenolowych, takich jak: flawonoidy, fenolokwasy, antocyjany i procyjanidyny.

Owoce aronii a związki polifenolowe: antocyjany, procyjanidyny i fenolokwasy

Aż 25% wszystkich związków polifenolowych w owocach aronii to antocyjany w postaci wolnej lub w połączeniu z cząsteczkami cukru (glikozydy-antocyjaniny). Najliczniej występują w zewnętrznej warstwie skórki i co ciekawe – znajdują zastosowanie jako barwnik spożywczy. Ich największą zaletą jest jednak silne działanie przeciwutleniające, pełniące kluczową rolę w prewencji schorzeń cywilizacyjnych.

Z kolei procyjanidyny to największa grupa polifenoli znajdujących się w aronii. To właśnie one nadają jej owocom charakterystyczny, cierpki smak oraz kolor. Natomiast fenolokwasy, pochodne kwasu cynamonowego i kwasu benzoesowego, stanowią około 7-8% wszystkich związków polifenolowych w owocach aronii.

Aronia i jej prozdrowotne działanie 

Owoce aronii obecne w codziennej diecie wpływają na zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Wyniki badań in vitro wykazały, że zawarte w nich polifenole skutecznie chronią komórki śródbłonka, usprawniając jego funkcjonowanie. Inne badania przeprowadzone na ludziach i zwierzętach wskazały na prozdrowotne działanie aronii w przebiegu hiperlipidemii i hipercholesterolemii. 

Mężczyźni biorący udział w badaniu otrzymywali codziennie szklankę soku z aronii. Po 6 tygodniach zaobserwowano zauważalną poprawę profilu lipidowego oraz obniżenie poziomu cholesterolu i trójglicerydów. Jednocześnie obniżył się także poziom 8-izoprostanów i wzrósł poziom adiponektyny. W efekcie stwierdzono, że aronia może obniżać stres oksydacyjny i zapobiegać zapaleniu śródbłonka.

Co więcej, aronia reguluje ciśnienie tętnicze krwi (zarówno skurczowe jak i rozkurczowe), a także zapobiega rozwojowi cukrzycy. Jej działanie antycukrzycowe wynika prawdopodobnie ze zmniejszenia aktywności sacharazy oraz maltazy w śluzówce jelita cienkiego, a także z uaktywniania wydzielania insuliny, pobudzania wychwytu glukozy czy obniżania stresu oksydacyjnego. 

Badania in vivo i in vitro wskazały na korzystne działanie związków polifenolowych w przebiegu cukrzycy typu 2 oraz jej zapobieganiu i minimalizowaniu ryzyka powikłań cukrzycowych.

W badaniu codziennie podawano szczurom z cukrzycą sok z aronii. Po pewnym czasie zaobserwowano nie tylko obniżenie hiperglikemii o niemalże połowę, ale regulację masy ciała, zmniejszenie ilości wydalanego moczu oraz redukcję pragnienia. Inne badanie, polegające na podawaniu soku z owoców aronii przez 3 miesiące i przeprowadzone na chorych z cukrzycą insulinozależną cukrzycą, spowodowało obniżenie poziomu glukozy na czczo. 

Aronia w profilaktyce chorób nowotworowych

Inne badania dowodzą, że wyciąg z owoców aronii hamuje aktywność enzymów w procesie replikacji DNA, dzięki czemu wykazano jego działanie antynowotworowe. Przeprowadzono także badanie na komórkach białaczki mysiej, w którym zaobserwowano zahamowanie ich wzrostu na poziomie 90%. Co więcej, antocyjany obecne w owocach aronii minimalizują ryzyko skutków ubocznych wynikających z przyjmowania alkilujących leków przeciwnowotworowych. 

Sok z aronii minimalizuje ryzyko rozwoju raka jelita grubego.

Regularne picie soku z aronii może zapobiegać rozwojowi nowotworów jelita grubego. Badania wykazały, że jego spożycie skutkowało nasiloną ekspresją genu CEAMA1 i blokowaniem jej w początkowym stadium choroby nowotworowej. Co ciekawe, ekstrakt z owoców aronii w porównaniu z innymi wyciągami, m.in.: z marchwi, winorośli i rzodkiewki, jest najmocniej działającym inhibitorem wzrostu komórek (HT-29) raka jelita grubego wśród ludzi.

Owoce aronii ze względu na wysoką zawartość polifenoli mają silne działanie przeciwutleniające i chronią przed rozwojem chorób cywilizacyjnych oraz negatywnymi skutkami stresu oksydacyjnego. 

Warto regularnie sięgać po aronię i przetwory z jej owoców. Spróbujcie także sprawdzonego przepisu na sok owocowo-warzywny, który stanowi nieocenione wsparcie podczas przeziębienia i infekcji.

  

Co będzie potrzebne?

• około 2 cm kłącza imbiru
• 1 cm kłącza kurkumy
• ząbek czosnku
• cytryna
• dwie marchewki
• 100 -150 g aronii 
• szczypta czarnego pieprzu (dodajemy go na sam koniec do smaku).

Aronia ze względu na swoje właściwości, jest uznawana za żywność funkcjonalną. Dlatego opracowując recepturę naszego ziołowego preparatu HARMONIX nasz wybór padł właśnie na ten owoc. 

Bibliografia:

1. Gryszczyńska B, Iskra M, Gryszczyńska A, Budzyń M, Aktywność przeciwutleniająca wybranych owoców jagodowych, Borgis, Postępy Fitoterapii, 2011, 4, 265-274;
2. Białek M, Rutkowska J, Hallmann E, Aronia czarnooowocowa jako potencjalny składnik żywności funkcjonalnej, Żywności, Nauka, Technologia, Jakość, 2012, 6(85), 21-30;
3. Czech A, Rusinek E, Merska M., Zawartość wybranych biopierwiastków w owocach i sokach z owoców jagodowych, Probl Hig Epidemiol, 2011, 92(4), 836-839;
4. Gheribi E, Związki polifenolowe w owocach i warzywach, Borgis Medycyna Rodzinna, 2011, 4, 111-115;
5. Gheribi E, Znaczenie związków polifenolowych z owoców i warzyw w dietoterapii miażdżycy, Borgis Medycyna Rodzinna, 2013, 4, 149-153;
6. Nowak A, Zielonka J, Turek M, Klimowicz A., Wpływ przeciwutleniaczy zawartych w owocach na proces fotostarzenia się skóry, Borgis, Postępy Fitoterapii, 2014, 2, 94-99;
7. Koszowska Aneta i wps, Polifenole w profilaktyce chorób cywilizacyjnych,  Borgis, Postępy Fitoterapii, 2013, 4, 263-266;
8. Gdula-Argasińska J i wsp. Rola wolnych rodników w regulacji procesów fizjologicznych, MIR, 2012, 2(99), 41-46;
9. https://radioklinika.pl/owoce-jagodowe-aronia-antyoksydanty/.