
Czy mogę stosować HARMONIX lub CEMMUNIX herbal, gdy cierpię na refluks? Pytają nas o to często pacjenci. Przede wszystkim, jeśli choroba refluksowa wiąże się z istniejącymi już uszkodzeniami śluzówki, to w pierwszej kolejności zdecydowanie trzeba je zagoić, zanim podejmiemy próbę wyregulowania pracy układu pokarmowego. Jednak często jest tak, że uszkodzeń nie ma, a problemem jest po prostu powrót treści żołądkowej do przełyku. Przyjrzyjmy się zatem działaniom, które w obu przypadkach wspomagają proces łagodzenia refluksu.
Choroba refluksowa przełyku
Refluks żołądkowo-przełykowy to częste schorzenie, które polega na zarzucaniu treści żołądka z powrotem do przełyku. Śluzówka przełyku nie jest odpowiednio przygotowana do obrony przed sokiem żołądkowym, więc po pewnym czasie może ulec uszkodzeniu. Powracający kwas solny może w cięższych przypadkach docierać bardzo daleko, powodując zmiany w śluzówce gardła, jamy ustnej czy nawet dróg oddechowych.
Pierwszą, intuicyjną drogą obrony staje się więc zahamowanie wydzielania lub zobojętnienie kwasu solnego wytwarzanego w żołądku. Jest to jednak działanie prowadzące do zmian w całym układzie pokarmowym i związanych z tym zaburzeń trawienia. A znów zioła poprawiające wydzielanie soków trawiennych i poprawiające perystaltykę zwiększą ilość soku żołądkowego więc przy czynnym refluksie mogą spotęgować jego objawy.
Czy można rozwiązać ten problem? Przyjrzyjmy się barierze antyrefluksowej i przyczynom zaburzeń jej funkcjonowania. Są bowiem działania, które możemy wdrożyć, aby złagodzić objawy refluksu.
Perystaltyka przełyku
Perystaltyka przełyku to ruchy jego mięśni, które przesuwają pokarm w dół do żołądka. W ten sposób przełyk może też oczyścić się z resztek kwasu, które czasem mogą się do niego dostać. Dodatkowo razem z pokarmem oraz w okresie między posiłkowym do przełyku dostaje się ślina, która potrafi delikatnie zobojętnić kwas solny.
Jedną z zasad, o której warto pamiętać jest prawidłowa pozycja ciała przy jedzeniu. Jeśli będziemy spożywali pokarm w pozycji pionowej (siedząc lub stojąc), to fala perystaltyczna będzie silniejsza, a przesuwanie pokarmu w dół wspomoże grawitacja. W pozycji leżącej ten efekt osłabnie. Dodatkowo warto przygotowywać posiłki samemu od podstaw i poprzez stymulowany zapachem i smakiem głód prowokować wydzielanie większych ilości śliny.
Oczywiście istnieje też problem refluksu w czasie snu, zwłaszcza, że we śnie wydzielamy i przełykamy dużo mniej śliny. Pamiętajmy więc, aby nie jeść przynajmniej 3 godziny przed snem.
Zdecydowanie warto zaprzestać palenia, gdyż palacze wydzielają mniej śliny i są bardziej podatni na pojawienie się choroby refluksowej.
Bariera antyrefluksowa
Układ pokarmowy zaprojektowany jest tak, aby pokarm podążał konkretną drogą od momentu włożenia go do ust do momentu, gdy jego resztki opuszczają nasze ciało. Stąd mamy pomiędzy przełykiem a żołądkiem specjalnie utworzoną barierę.
Zwieracz dolny przełyku
Pierwszym z elementów bariery jest zwieracz dolny przełyku czyli mięsień otaczający połączenie przełyku z żołądkiem. Panuje w nim stałe napięcie (ciśnienie) zamykające to połączenie. Napięcie spada głównie wtedy, gdy przez zwieracz przechodzi kęs pokarmowy. W okresie między posiłkami również kilka razy występuje spontaniczne rozluźnienie zwieracza. Często czytamy porady typu „zakwaś żołądek, a zwieracz się zamknie”, ale aż tak proste to nie jest, choć u niektórych osób zadziała. Okazuje się nawet, że leki zobojętniające kwas solny w żołądku zwiększają napięcie zwieracza.
Na aktywność zwieracza ma bowiem wpływ między innymi aktywność nerwu błędnego. Ta aktywność maleje ona np. w czasie przewlekłego lub mocnego stresu. Dlatego nasi zestresowani pacjenci pijący naszą mieszankę HARMONIX mogą, wraz z ustępowaniem reakcji stresowych, spodziewać się złagodzenia refluksu. Jednak zioła te stymulują również wydzielanie soków trawiennych, a w tym i soku żołądkowego. Zasadne może być wtedy dodatkowe chronienie śluzówek za pomocą np. ziół śluzowych takich jak napar z korzenia prawoślazu czy kleik z nasion lnu. Zioła mogą złagodzić reakcje na stres, ale równie ważne jest dojście do jego źródła i jego zlikwidowanie, czasem z poradą fachowca.
Jak możemy sami stymulować nerw błędny? Pomocne są różne drobne codzienne ćwiczenia takie jak np:
- wstrzymywanie oddechu;
- położenie na twarzy mokrego i zimnego kompresu, bądź opłukanie twarzy zimną wodą;
- powolne głębokie oddychanie przeponą;
- napięcie mięśni brzucha (jak obrona przed ciosem);
- stymulacja wydzielania śliny (np. dzieje się to przy płukaniu jamy ustnej olejem);
- rozciąganie szyi;
- joga;
- płukanie gardła wodą (gulganie);
- śpiewanie.
Co jeszcze zmniejsza napięcie w dolnym zwieraczu? Są to różne substancje takie jak:
- związki obecne w pożywieniu, np. teofilina z kakao, herbaty, czekolady; kofeina z kawy; mięta, tłuszcze;
- używki takie jak alkohol;
- leki, np. alfa-adrenolityki, beta-mimetyki, cholinolityki, opioidy, barbiturany, środki antykoncepcyjne i hormonalna terapia zastępcza;
- hormony (estrogeny i progesteron).
Warto więc spojrzeć krytycznie na swoją dietę i poradzić się lekarza w sprawie zażywanych przez nas leków na inne choroby.
Przepona
Przepona to mięsień oddechowy oddzielający klatkę piersiową od jamy brzusznej. To właśnie ona otacza połączenie żołądkowo-przełykowe. Jej skurcze w czasie oddychania są więc drugim elementem pozwalającym na zablokowanie cofania się treści żołądkowej do przełyku.
Mięsień przeponowy ulega relaksacji w czasie przechodzenia przez przełyk kęsa pokarmowego. Za to w czasie wdechu ciśnienie rośnie i zamyka połączenie między żołądkiem a przełykiem.
Mało kto pamięta o tym, że prawidłowe oddychanie jest gwarantem szczelności bariery antyrefluksowej.
Dlatego warto się przyjrzeć temu czy nie za płytko i za szybko oddychamy. Zwłaszcza, że prawidłowe powolne i głębokie oddychanie pomaga rozluźnić ciało i kontrolować emocje, a to ważne zwłaszcza podczas przewlekłego stresu.
Aby więc zmniejszyć objawy refluksu spróbujmy wykonywać kilka razy dziennie ćwiczenie polegające na świadomym oddychaniu przeponowym. Dodatkowo pamiętajmy, że dobrej pracy przepony służy też śpiew pełnym głosem czy gromki niekontrolowany śmiech.
Siedzący tryb życia, przygarbiona pozycja ciała i otyłość osłabiają pracę przepony, a są to elementy, które możemy sami naprawić.
Ciśnienie w jamie brzusznej
Kolejnym problemem, który zwiększa ryzyko refluksu jest nadmierne ciśnienie w jamie brzusznej. Pojawia się ono np. wtedy, gdy uciskamy organy wewnętrzne zbyt dużo czasu spędzając w pozycji siedzącej lub nosząc zbyt uciskającą brzuch odzież. Ma na nie wpływ także częste dźwiganie ciężkich przedmiotów oraz przewlekły kaszel. Wzrost ciśnienia występuje także wtedy, gdy dokuczają nam problemy jelitowe wywołujące wzdęcia lub zaparcia. Spowodowane to może być nieprawidłową dietą, dysbiozą jelitową czyli zaburzeniami naszego mikrobiomu, a także stresem.
Co możemy zrobić, aby to zmienić? Między innymi:
- włączmy do naszego codziennego życia łagodną aktywność fizyczną np. w postaci delikatnych ćwiczeń wzmacniających mięśnie brzucha, relaksujących i rozciągających;
- unikajmy zbyt długiego siedzenia;
- zadbajmy o wygodną i nie uciskającą odzież;
- zadbajmy o relaks, eliminację stresu i dobry sen;
- zadbajmy o zdrową nieprzetworzoną żywność w naszym menu oraz jedzmy niedużo, powoli, dbając o dobre przeżuwanie pokarmu.
Podsumowanie
W przypadku refluksu nie chodzi o to, żeby przez długi czas minimalizować ilość kwasu solnego lecz o to, aby spróbować poprawić perystaltykę w układzie pokarmowym i, co za tym idzie, jego prawidłowe działanie. Jak wynika z powyżej przytoczonych przykładów wiele możemy dla siebie zrobić sami. Ale nie zawsze mamy świadomość tego, jak ważne są to działania. Jeśli je wdrożymy to (oczywiście po zagojeniu nadżerek czy wrzodów!) zioła protrawienne z naszych mieszanek będą mogły być bezpiecznie stosowane.